Door Kevin Van Nunen

Net als in het competitieduel ging het voor Ajax ook in het KNVB-bekertoernooi in de blessuretijd mis. FC Twente tapte na rust uit een ander vaatje, om maar eens een mooie wijsheid te gebruiken, en vanaf dat moment was het wachten op de gelijkmaker, die op het laatste moment nog viel ook.

Zoals zo vaak had Ajax die teleurstelling volledig aan zichzelf te wijten. En misschien ook wel een beetje aan Keizer, die niet zijn handigste wissel toepaste. Het klopt dat Frenkie de Jong ziek was, maar misschien was het beter geweest om iemand anders te brengen. Keizers keuze voor Siem de Jong pakte compleet verkeerd uit.

Tijd om ons vergrootglas erbij te pakken en die boven de data van @11tegen11 te leggen!

xG-plot en pitch plot
Weet je nog in welke minuut Siem de Jong inviel? Je hoeft het niet op te zoeken, kijk gewoon even naar het xG-plot van Twente - Ajax en je krijgt vanzelf antwoord. De Ajacieden hielden Twente dit keer veel beter in bedwang, maar vanaf het moment dat Siem in de ploeg kwam voor Frenkie was het foute boel. Donny van de Beek ging tijdelijk naar achter en keek ook naar de kant zo van 'ja en nu?'

Met Siem tussen de lijnen en Manuel Luis Orejuela voor Justin Kluivert, slaagde Twente erin om gevaarlijk te worden. De lijn is zo goed als vlak, tot zo'n beetje de zeventigste minuut. En inderdaad, dat is de minuut waarin Siem mocht invallen. Omgekeerd stokte het aanvalsspel van Ajax, dat moeite had met de nodige omzettingen binnen de ploeg.

Uit het xG-plot blijkt verder dat de grootste kansen van de wedstrijden werden gemist. Kluivert en Oussama Assaidi wisten te scoren uit kansen die absoluut geen zekerheidje vormen. Daarvoor is het xG-plot precies bedoeld, om een eerlijke inschatting van het zogenaamde doelgevaar te maken en aan te geven welke ploeg de meeste aanspraak maakte op de winst.

Dat was Ajax, zoals zo vaak. Zeven van de tien keer zou Ajax op basis van simulatie deze wedstrijd hebben gewonnen. Helaas waren grote kansen niet aan Kasper Dolberg besteed en leverde David Neres dit keer geen bijdrage aan de productie van Ajax, wie weet was dit bekerpotje dan toch anders afgelopen. Maar, zoals gezegd... Toen waren de Ajacieden de controle al kwijt en vormden ze de onderliggende partij.

Opvallend is dat Twente na de gelijkmaker niets meer klaarspeelde, terwijl Ajax toch nog wel wat grote kansen kreeg. Denk maar terug aan de vrije trap van Hakim Ziyech en de gemiste rebound door Klaas Jan Huntelaar. Helaas is dat best een serieus dingetje, Huntelaar en grote kansen missen...

Passmaps
Meestal ziet een passmap van Ajax er netjes verzorgd uit, maar dit keer schrikken we toch een beetje. We zien redelijk duidelijk de vorm van een hoefijzer terug. Dat zie je liever niet, want het beeldt een teken van onmacht uit. Het lukte Ajax dus niet om uit open spel zijn spits in stelling te brengen. En inderdaad, als Kasper Dolberg eens aan de bal kwam, was het omdat hij zich liet uitzakken.

De verdedigers speelden de bal vooral veel naar elkaar toe. Ga maar na hoe dik de lijnen zijn. Die tussen de verdedigers zijn nogal dik, dikker dan we van de Ajacieden zijn gewend. Van Dijks naar Frenkie naar De Ligt en weer terug. Of in een net iets andere volgorde. Twente vond het wel best en kon het Ajax zonder de turbo van Frenkie al moeilijk genoeg maken door in te zakken. Dijks deed een poging om dit evenwicht te doorbreken en stoomde op zoals we van hem zijn gewend, maar tot vloeiende aanvallen leidde dit niet. Ergens wel zonde, want Kluivert zat er in de eerste helft lekker in.

Het is ook opvallend dat het middenveld zo uit elkaar werd getrokken. Ziyech stond gemiddeld veel hoger op het veld dan Van de Beek en Schöne. Hun stippen zijn wel ongeveer even groot, wat maar aangeeft dat dit trio ongeveer even vaak balbezit kende. Meestal is de stip van Ziyech juist groter ten teken dat het spel om hem draait, maar dit keer niet. Twente neutraliseerde de wedstrijd.

Om het verschil aan te tonen, is het best aardig om de passmap van het competitieduel erbij te pakken. Die staat in deze analyse.

Zone 14
We stipten al aan dat de passmap van Ajax doet denken aan de vorm van een hoefijzer. Er bestaat aanvullend bewijs om deze bewering te ondersteunen. Dit aanvallende bewijs wordt geleverd door een weergave van de Ajaxpasses in zone 14. Dit is de zone van het veld waarin passes vooruit het meest gevaarlijk zijn, omdat de bal dan richting of zelfs in het zestienmetergebied komt.

De assist van Neres op Huntelaar bij de 1-1 tijdens AZ-uit is hier een prima voorbeeld van. Zulke passes hebben we tijdens de bekerwedstrijd tegen Twente helaas niet gezien. Of, nou ja, laten we het op nauwelijks houden. 

Ajax verstuurde in de Grolsch Veste maar liefst 43 passes in zone 14 – dit getal ligt iets hoger door de noodzakelijke verlenging – maar de passes gingen vooral van links naar rechts en niet van achter naar voren. Eerder andersom nog, van voren terug naar achter. 

Van de 43 passes gingen er maar 7 ballen het zestienmetergebied in. Slechts 3 kwamen eraan, twee keer werd de bal naar buiten gespeeld en slechts een pass werd vooruit gespeeld en bleef ook nog eens tussen de palen, zogezegd.