Door Kevin Van Nunen

We horen al zeggen dat Marcel Keizer zijn vaste basiself, blessures en schorsingen daargelaten, nu eindelijk heeft gevonden en dat Frenkie de Jong maar eens een paar weken moet blijven staan, maar vergeet niet: de opstelling was hetzelfde als tegen FC Twente!

Dit maakt het bijzonder dat Ajax tegen het vrijwel ongenaakbare PSV een uitstekende wedstrijd op de mat legde, terwijl het zich met een Twente in grote crisis amper raad wist en weer twee dure punten verspeelde. Lag het aan Ajax, lag het aan Twente, lag het aan PSV?

Het grote verschil werd misschien wel gemaakt door Frenkie de Jong. De Jongs rol was nog niet eens zozeer anders, de invulling wel. Twente gaf hem niet de ruimte vrij op te bouwen, PSV trok zo ver naar achteren dat Frenkie precies daar kon dartelen waar hij graag wilde.

Passmaps
Laten we om te beginnen eens de passmaps van beide ploegen erbij pakken, aangeleverd door onze partner @11tegen11. Je ziet bij Ajax veel dikkere lijntjes dan bij PSV en bedenk er ook nog even bij dat de schaal voor beide ploegen anders is. Het dunste lijntje bij Ajax staat voor 5 passes, bij PSV is 3 onderlinge ballen genoeg voor een streepje.

We wisten al na een kwartier dat het hierop zou uitdraaien. Waarom? Ajax verstuurde in de eerste vijftien minuten maar liefst 136 passes, PSV slechts 19. Je ziet bij PSV ook niet echt een duidelijk plan, al kan het best zijn dat de strijdwijze al mislukte toen Jürgen Locadia geblesseerd naar de kant moest.

De statische Luuk de Jong ten opzichte van de snelle Locadia maakt nogal een verschil voor de risico’s die je achterin kunt nemen, bijvoorbeeld met Frenkie de Jong. Zoals je in de passmap van Ajax kunt zien, stond Frenkie gemiddeld genomen dicht in de buurt van Van de Beek en Schöne.

Het is de 77ste minuut en Frenkie de Jong, vandaag centrale verdediger, heeft net zoveel succesvolle dribbels als alle spelers van PSV samen (9). Veel zeggend. #ajapsv

— Wes Beuvink (@WesBeuvink) 10 december 2017

Frenkie de Jong tijdens Ajax - PSV:
Meeste balcontacten
Meeste geslaagde passes
Meeste geslaagde dribbels
Vaakst balbezit herwonnen
12 van 14 persoonlijke duels gewonnen#ajapsv

— Bart Frouws (@bartf) 10 december 2017

Dat is fijn, als je bedenkt dat hij de inschuivende verdediger was. Als Frenkie lekker kan opstomen, en dat deed hij regelmatig, biedt dat Ziyech ook de kans om zijn geluk dieper op het veld te beproeven, zeker als je aantekent dat PSV met de kont zo’n beetje in de eigen zestien hangt.

Het is vrij grappig om te constateren dat Frenkie – we herhalen het nog maar eens: hij opereerde als centrale verdediger – na 77 minuten net zo veel succesvolle dribbels had ondernomen als alle PSV’ers samen. Als je dan ook nog eens iets goeds doet met de bal, is het fijn voetballen voor jezelf en je ploeggenoten.

Best opvallend is trouwens ook het verschil tussen Wöber en Veltman. De linksback stond veel hoger dan de rechtsback, die natuurlijk niet mocht vergeten om Hirving Lozano te dekken. De Mexicaan is een van de betere buitenspelers van de eredivisie, maar Veltman beteugelde dat gevaar uitstekend. Er loopt vanuit Lozano slechts een enkel lijntje naar De Jong, maar veel gevaar leverde dat niet op.

xG-plot
Waar we ons wel een beetje zorgen om te maken, is Kasper Dolberg. De Deen stond ook tijdens Ajax - PSV weer op een eiland en natuurlijk kan dat best eens gebeuren als je in de spits staat, maar het overkomt Dolberg een beetje vaak. En die ene grote kopkans was ook niet aan hem besteed.

Een kans missen kan een keer, maar als je goed naar het xG-plot kijkt, zie je dat er amper sprongen worden gemaakt. Dit geeft aan dat Ajax er in het eerste uur van de wedstrijd niet in slaagde om doelgevaar te creëren. De kans van Dolberg kwam voort uit een corner, maar hij mikte te hoog. Matthijs de Ligt overkwam hetzelfde, maar hij is verdediger en geen spits.

Gelukkig schoot David Neres raak, maar je ziet dat het lijntje amper omhoog schiet. Dit leert ons dat de mogelijkheid op een doelpunt vanuit die situatie nogal klein was. Je mag het gerust een toevalstreffer noemen, want de bal ging door een woud van benen, was niet snoeihard en er lag ook nog een verdediger op de grond, plus een keeper die een poging mocht doen om de bal te keren.

Het kwartje viel goed en na de 1-0 was het laatste beetje verzet van PSV gebroken. Binnen het kwartier maakte Ajax definitief het verschil, door in totaal drie keer doel te treffen. Lasse Schöne legde aan voor de 2-0 en zoals je kunt zien, werd Donny van de Beek een uitstekende kans geboden, waarmee hij de wedstrijd in het slot gooide.

PSV creëerde tot de 75ste minuut niets. En met niets bedoelen we ook echt helemaal niets! Ja, spelers van de lampenclub maakten zich bij het rustsignaal boos dat ze niet mochten counteren, maar het was tijd, Kevin Blom floot al voordat het gevaar serieus werd en je kunt zien dat de verdedigers van Ajax daarom niet meer ingrijpen.

Als er een PSV-supporter in je omgeving graag in discussie wil, laat dan gewoon het xG-plot zien en grote kans dat je zijn mond snoert. De 3-0 was voor Ajax op zijn beurt een duidelijk teken dat de wedstrijd was gespeeld, want het meldde zich daarna niet meer bij het doel van PSV.

Het omgekeerde gebeurde juist. De Jong kopte in de handen van Andre Onana, Marco van Ginkel trof uit een vrije trap de lat. Vandaar dat de winstkans van Ajax op basis van de kansen over en weer slonk tot 45 procent, maar je kunt je voorstellen dat dit percentage anders ligt op basis van de eerste 75 minuten.

Pitch plot
Het grappige is dat Ajax zijn grootste kansen, de kopballen van Dolberg en De Ligt niet wist te benutten, en dat het doelpunten maakte uit overige mogelijkheden. De treffer van Neres levert niet meer op dan een klein stipje, het doelpunt van Schöne springt er ook niet echt uit.

De treffer van Van de Beek doet dat wel. Donny werd mooi vrijgespeeld door Neres, die niet voor eigen succes ging en netjes wachtte totdat zijn ploeggenoot er klaar voor was om uit te halen. De goal van Van de Beek kwam voort uit de grootste kans van het duel.

Alles bij elkaar kwam Ajax tot 10 serieuze schoten op doel, bij PSV tikte de teller dankzij de slotfase nog de 7 aan. Tot drie maal toe werd geprobeerd om Onana van dichtbij te passeren, zodat de Eindhovenaren wel wat aardige mogelijkheden kregen. Gelukkig is Luuk de Jong niet zo heel lekker op schot, anders had de topper misschien een vervelend staartje gekregen.

Want Ajax mag dan 75 minuten lang geen enkele kans weggeven aan PSV, je moet nooit te vroeg juichen. Gelukkig werd er helemaal niet zo veel gejuicht in de Johan Cruijff Arena, maar slechts tevreden geconstateerd dat Ajax een belangrijke zege boekte.

De missie is niet geslaagd, nog lang niet, maar hopelijk pas net begonnen.